نقد سریال ازازیل (کامل ترین نقد و بررسی)
نقد سریال «ازازیل»
سریال «ازازیل» به کارگردانی حسن فتحی، محصول سال ۱۴۰۳، اثری در ژانر معمایی، جنایی و ترسناک است که با وجود فرازونشیبهای پشت صحنه و تغییرات متعدد در تیم تولید، تلاش کرده تا ترکیبی جذاب از تعلیق، رمزوراز و عناصر فراطبیعی را ارائه دهد. این سریال با نویسندگی مسعود خاکباز و بازی چهرههای سرشناسی مانند پریناز ایزدیار، بابک حمیدیان، پیمان معادی و گوهر خیراندیش، از همان ابتدا توجه مخاطبان را به خود جلب کرد. اما آیا این اثر در اجرا به وعدههای خود وفادار مانده است؟
داستان و فیلمنامه: پیچیدگی یا سردرگمی؟
داستان حول محور دکتر شوکا مهرجویی (پریناز ایزدیار) میچرخد که در شب تولد همسرش، مانی پاشایی (بابک حمیدیان)، با مفقودشدن مرجان همسایه (کتانه افشاری‌نژاد) مواجه میشود. این اتفاق سرآغاز کشف زنجیره‌ای از ناپدیدشدنهاست که سرگرد بهروز شریفی (پیمان معادی) را به بررسی ارتباطات مرموز آنها وادار میکند. فیلمنامه مسعود خاکباز تلاش دارد تا با گره‌افکنیهای پی در پی، مخاطب را در مسیری پرپیچوخم قرار دهد. هرچند طرح اولیه داستان جذاب به نظر میرسد، اما گاهی افراط در پیچیدگی روایت و عدم تمرکز بر بازکردن گرهها به موقع، باعث سردرگمی میشود. شخصیتپردازیها نیز به جز نقش اصلی (شوکا) تا حدی سطحی باقی میمانند و فرصت کافی برای عمق بخشیدن به رابطه میان شوکا و مانی یا انگیزههای سرگرد شریفی از دست رفته است.
کارگردانی و تغییرات پشت صحنه: نقطه قوت یا ضعف؟
تغییرات مکرر کارگردان از ابوالحسن داوودی به حمیدرضا قربانی و نهایتاً حسن فتحی، قطعاً بر روند تولید اثر تأثیر گذاشته است. حسن فتحی با تجربهٔ خود در ساخت آثاری مانند «شهرزاد»، سعی کرده سبک بصری منسجمی خلق کند. صحنه‌پردازی در لوکیشنهای متنوعی مانند تهران، بوشهر و قشم، به جذابیت فضاسازی کمک کرده و ترکیب نورپردازی تاریک و موسیقی امیر توسلی، حس وهم‌آلود داستان را تقویت میکند. با این حال، برخی نماها و سکانسها (به ویژه پس از وقفه ناشی از آسیب دیدگی پیمان معادی) از نظر تداوم روایی دچار افت میشوند که احتمالاً نتیجهٔ تغییرات کارگردانی و بازنویسیهای مکرر است.
بازیگری: نقاط درخشان و فرصتهای ازدسترفته
- پریناز ایزدیار در نقش شوکا مهرجویی عملکردی قابل تحسین دارد و توانسته اضطراب و کنجکاوی شخصیتش را به خوبی منتقل کند.
- پیمان معادی جایگزین محسن تنابنده شد و اگرچه حضور پررنگ او به عنوان سرگرد شریفی جذاب است، اما جای خالی تنابنده به عنوان بازیگری با ظرفیتهای طنز و درام، محسوس است.
- بابک حمیدیان در نقش مانی پاشایی، اگرچه نقش مکمل را ایفا میکند، اما به دلیل ضعف در نوشتن دیالوگها و رابطه عاطفی با شوکا، نتوانسته حضوری اثرگذار داشته باشد.
- گوهر خیراندیش و مریلا زارعی در نقشهای فرعی، با وجود محدودیت زمان حضور، لحظات به یادماندنی خلق کردهاند.
عناصر فنی: موفقیت در فضاسازی
- موسیقی امیر توسلی با تمهای مرموز و استفاده از سازهای سنتی، به ایجاد حس ترس و تعلیق کمک شایانی کرده است.
- تصویربرداری محسن حسینی با نماهای بسته و زوایای غیرمتعارف، اضطراب را تشدید میکند.
- طراحی صحنه و لباس نیز در بازتاب شخصیتها و فضای داستان موفق عمل کرده؛ به ویژه در صحنههای مربوط به خانه مرجان و لوکیشنهای جنوبی.
نواقص و چالشها
۱. تغییرات پیدرپی تیم تولید: تغییر کارگردان و بازیگران اصلی (مانند جایگزینی پیمان معادی با محسن تنابنده) یکپارچگی اثر را تحت تأثیر قرار داده است.
۲. سرعت روایت: گاهی شتاب نامتوازن در پیشبرد داستان، به ویژه در اپیزودهای میانی، باعث کاهش جذابیت میشود.
۳. پرداخت نیمهکاره شخصیتها: نقشهایی مانند سرهنگ طاهری (بهرام رادان) یا مهران (بهرنگ علوی) تنها به عنوان ابزار پیشبرد داستان استفاده شدهاند.
جمعبندی
«ازازیل» با وجود چالشهای تولید، اثری بلندپروازانه در ژانرهای ترکیبی است که توانسته با فضاسازی مؤثر و بازی پریناز ایزدیار، مخاطب را تا حد زیادی همراه کند. اما ضعف در پرداخت عمیق شخصیتها، روابط عاطفی و گرهگشاییهای عجولانه، مانع از تبدیل شدن آن به یک اثر ماندگار میشود. این سریال برای طرفداران ژانرهای مرموز و روانشناختی جذاب خواهد بود، اما نمیتواند از استانداردهای آثار مشابه جهانی فراتر رود. حسن فتحی و تیمش اگرچه تلاش قابل تقدیری داشتهاند، اما «ازازیل» بیشتر به عنوان تجربهای جسورانه در تلویزیون ایران ثبت خواهد شد تا یک شاهکار بیچونوچرا.
امتیاز: ۳.۵ از ۵
